Virut zika đã được chuyên gia công nghệ sinh học Bách Khoa khống chế

Hai loài muỗi truyền vi rút Zika làAedes albopictus, còn gọi là muỗi vằn châu Á, vàAedes aegypti.

Vi rút Zika xảy ra ở đâu?

Vi rút Zika được truyền bởi muỗi Aedes. Đây cũng là loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết.

Trong khi phần lớn các trường hợp vi rút Zika xảy ra ở những vùng nhiệt đới như Brazil, Colombia, Paraguay, Suriname, Venezuela và Gui-nê thuộc Pháp, song vẫn có khả năng muỗi gây bệnh tồn tại trong khí hậu giống nhiệt đới một số thành phố, chẳng hạn như Houston và New Orleans ở Mỹ.

Các nước khác đã từng có hoặc mới xuất hiện vi rút Zika bao gồm một số vùng thuộc châu Phi, châu Á, châu Mỹ, châu Đại Dương và các đảo Thái Bình Dương.

Do muỗi ruyền vi rút Zika có thể được tìm thấy trên khắp thế giới, các chuyên gia tin rằng dịch có thể lây lan sang các nước khác.

Tuy vi rút Zika được biết là truyền qua muỗi nhiễm vi rút, song về lý thuyết cũng có nguy cơ vi rút lan truyền qua quan hệ tình dục (đã có một trường hợp được xác nhận) hoặc qua truyền máu.

Các triệu chứng của vi rút Zika

Các dấu hiệu và triệu chứng của vi rút Zika khá mơ hồ và có thể kéo dài tới một tuần. Chẩn đoán vi rút thường được khẳng định bằng xét nghiệm máu:

Các triệu chứng của vi rút Zika gồm:

Sốt

Phát ban

Đau khớp

Viêm kết mạc (đau mắt đỏ)

Đau cơ

Đau đầu

Đau phía sau mắt

Nôn

Theo Tổ chức Y tế Bắc Mỹ (PAHO ), chỉ có1/4 số người nhiễm vi rút có triệu chứng

Những nghiên cứu hiện nay về vi rút Zika

Một vấn đề đáng lo ngại hiện đang được nghiên cứu là mối liên quan giữa nhiễm virus Zika ở người mẹ và tật đầu nhỏ ở đứa con (trẻ sơ sinh có vòng đầu nhỏ hơn trung bình). Đặc biệt Brazil đã chứng kiến sự tăng vọt số trẻ bị tật đầu nhỏ từ tháng năm 2015, ở mức được báo cáo là cao gấp 10 lần so với những năm trước.

Những trẻ này đã được xét nghiệm vi rút Zika với kết quả khác nhau - một số dương tính và một số âm tính với vi rút. Vi rút Zika đã được xác nhận có mặt trong hai mẫu nước ối của trẻ bị tật đầu nhỏ.

Đến nay, chưa ai biết về lây truyền của vi rút từ mẹ sang con trong quá trình cho con bú.

Một số vùng khác như Polynesia thuộc Pháp đã thấy sự gia tăng dị tật não và cột sống ở thai nhi và trẻ sơ sinh trong những năm qua. Theo PAHO, cơ quan y tế Polynesia thuộc Pháp đưa ra giả thuyết rằng nhiễm vi rút Zika có thể liên quan với những bất thường này nếu người mẹ bị nhiễm vi rút trong 3 tháng đầu hoặc 3 tháng thứ hai của thai kỳ.

Điều trị vi rút Zika

Trung tâm Phòng chống dịch bệnh (CDC) Mỹ cho biết hiện không có thuốc điều trị vi rút.

Tuy nhiên, CDC khuyến cáo các biện pháp sau đây cho những người bị nhiễm vi rút:

Nghỉ ngơi Tăng lượng nước để phòng mất nước Đau và giảm sốt bằng các thuốc như acetaminophen hoặc paracetamol.

Do nguy cơ xuất huyết, CDC khuyến cáo không dùng aspirin hoặc các thuốc chống viêm không steroid khác cho đến khi loại trừ được chẩn đoán bệnh sốt xuất huyết.

Phòng ngừa vi rút Zika

Có thể sử dụng các thuốc xua côn trùng để làm giảm nguy cơ bị muỗi đốt.

Vì hiện chưa có vắc xin để bảo vệ chống lại bệnh, nên tránh muỗi đốt chính là mấu chốt để ngăn ngừa lây truyền vi rút Zika.

Các chuyên gia khuyên sử dụng thuốc xua côn trùng, mặc áo dài tay và quần dài, sử dụng lưới chắn cửa sổ và cửa ra vào hoặc chạy máy điều hòa nhiệt độ, và triệt bỏ những chỗ nước ứ đọng, vì đây là môi trường chung mà muỗi có thể đẻ trứng

Khi chọn một thuốc xua côn trùng, CDC khuyên sử dụng các sản phẩm chứa DEET, Picaridin, và IR335. Một số sản phẩm có chứa dầu khuynh diệp và para-metan-diol cũng có thể bảo vệ lâu dài.

Nên bôi thuốc xua côn trùng sau khi bôi kem chống nắng, xử lý hoặc mặc quần áo đã xử lý permethrin và không sử dụng thuốc xua côn trùng dưới quần áo. Luôn luôn kiểm tra hướng dẫn sử dụng của các nhãn hiệu thuốc xua hoặc kem chống nắng.

Nếu bị nhiễm virus Zika, tránh để bị muỗi trong tuần đầu tiên là rất quan trọng; vi rút có thể truyền từ người sang muỗi qua máu, làm tăng nguy cơ lây sang những người khác.

Thông báo cho nhân viên y tế nếu bạn dự định đi du lịch đến nơi có vi rút Zika, cũng như nếu bạn có triệu chứng của vi rút Zika.