Phun không gian hóa chất diệt muỗi có tác dụng như thế nào?

Phun hóa chất diệt muỗi bằng xe ô tô ở các tuyến đường lớn trên địa bàn TP Quy Nhơn (Ảnh:baobinhdinh o­nline)

Trước khi phun hóa chất, cần truyền thông giáo dục sức khỏe một cách sâu rộng để cộng đồng người dân chấp nhận biện pháp phun không gian hóa chất. Có một số khu dân cư, người dân còn lo ngại về ảnh hưởng của việc dùng hóa chất đối với sức khỏe và môi trường, mức độ lo ngại này khác nhau tùy theo mỗi vùng miền. Tuy nhiên, với các biện pháp thông tin tuyên truyền phù hợp, đặc biệt là khi có dịch sốt xuất huyết do muỗi vằn Aedes aegypti truyền bệnh phát triển hoặc khi mật độ hoạt động của muỗi quá cao; người dân dễ dàng chấp nhận sự khuyến cáo của chính quyền và y tế; họ sẽ chịu mở tất cả các cửa để hóa chất xử lý bay vào trong nhà được nhiều hơn. Việc phun hóa chất không gian bằng bình phun có động cơ sẽ được thực hiện thuận lợi, thường xuyên và đây cũng là cơ sở để chính quyền, y tế tuyên truyền về sự gây phiền hà, về nguy cơ truyền bệnh của các loài muỗi truyền bệnh sống gần người.

Ưu điểm và nhược điểm của phun không gian hóa chất

Biện pháp phun không gian hóa chất diệt muỗi truyền bệnh có một số ưu điểm và nhược điểm so với biện pháp phun tồn lưu hóa chất lên tường vách.

Ưu điểm của biện pháp phun không gian hóa chất là có hiệu quả ngay đối với muỗi trưởng thành, vì vậy phù hợp với mục tiêu phòng, chống dịch. Nếu chỉ áp dụng biện pháp này một lần, không lặp đi lặp lại thì ít tốn kém nhân công và có thể xử lý được trên diện rộng một cách nhanh chóng. Khi biện pháp được áp dụng tại các đô thị, thành phố thì ít tốn hóa chất hơn vùng nông thôn và nó có thể diệt được cả những loài muỗi không ở trong nhà mà chỉ trú đậu ngoài nhà.

Phun hóa chất diệt muỗi. (ảnh Ngọc Lân)

Nhược điểm của biện pháp phun không gian hóa chất là chi phí khá cao do phải thực hiện nhiều lần vì hiệu quả tồn lưu diệt muỗi của biện pháp này không lâu. Chi phí để mua trang thiết bị, máy phun cao, chi phí vận hành và bảo dưỡng thiết bị cũng vậy. Ngoài ra cần phải có nhân viên được đào tạo thành thạo để sử dụng, sửa chữa và bảo hành phương tiện phun. Do chi phí cao nên biện pháp không phù hợp với việc thực hiện nhiều lần tại khu vực nông thôn. Một nhược điểm của biện pháp này cũng cần được đề cập là hóa chất phun có thể gây ô nhiễm môi trường và hủy hoại vi sinh vật ở những vùng không có nhu cầu phải xử lý phun do ảnh hưởng của hóa chất phát tán trong không gian. Một số trường hợp gặp phải có khăn khi thực hiện biện pháp do người dân không chấp nhận vì mùi của hóa chất để lại sau khi phun và nghĩ rằng việc phun hóa chất diệt muỗi không có lợi cho sức khỏe của con người.

Khuyến cáo

Phun không gian hóa chất chỉ là một biện pháp tình thế được áp dụng để xử lý nhanh tình hình bị động, mục tiêu là hạ thấp ngay mật độ hoạt động của muỗi trưởng thành có khả năng truyền bệnh sốt xuất huyết, nhất là khi dịch bệnh phát triển. Biện pháp phòng, chống bệnh có hiệu quả, chủ động nhất phải bắt đầu từ các biện pháp dân gian, đơn giản, ít tốn kém để diệt ấu trùng muỗi. Khẩu hiệu hành động của ngành y tế nước ta là 'Không có bọ gậy, không có sốt xuất huyết'. Vì vậy chính quyền, đoàn thể, lực lượng y tế và tất cả cộng đồng người dân nên quan tâm đến vấn đề này để chủ động phòng, chống dịch bệnh. Ngành y tế ở đất nước Singapore cũng có một khẩu hiệu hành động để phòng, chống sốt xuất huyết mang tính tích cực là 'Stop it now before it kills', tạm dịch là 'Phải diệt nó ngay bây giờ trước khi nó giết ta'. Phải hành động cụ thể, tích cực từ gốc, đó là khuyến cáo cần thiết.